شنبه, 15 تیر 1404 Saturday 5 July 2025 00:00

دانشنامه شهرستان خمینی شهر

سه محل اصلی سده و روستاهای اطراف دارای زمین های کشاورزی خاص خود بودند که صحرا خوانده می شدند. صحراها دارای نام های ویژه بودند .برخی از این نام ها در اسناد رسمی موجود و برخی بین مردم رواج دارد. بسیاری از این صحراها مانند صحرای دهشنده و بزبکه امروزه به مناطق مسکونی تبدیل شده است.

اسامی برخی از این صحراها عبارتند از:
دهشنده، سرکلان، دوشیران، احمدآقایی، جنت، مگزی، خیرآباد، بارکمر، صحرا کوشک، سرلت، بیرون آب، مزرعه احمد، بزبکه، لورک علیرضا ، پشت وا، نرمکه، تپه خاک، نهر محمودآباد، ملک عبدالصمد، ملک سرساروج، خرم آباد ، بالادومرده
، چاه بلند، نوابی، حسن آباد سرتیپ ، باغ باریکه، پیوندا، کاهگلی، صحراپریشون، دیمیتریان ، حسن آباد،  گل زردی، فرخ آباد، لاز قون، در آد یون ، سقا غلوم، جا نخود، لاقایی ، چاه بلند، خاک سرخ ، جنت ، سنجدی ، درباغ زمان ، سی کی، میش‏ دونی ، درآسیاب ، شترخوان ، قلعه سفید ، آب بند ، کاهگلی، پشت کریزی، تلخه دونی، سیم روزی ، علی زن و واره خرم آباد.


ردپای برخی از نام ها در اسناد
در اسناد موقوفه برخی از اسامی صحاری سده آمده است برای مثال در سند موقوفه آب و املاک زاغ آباد به تاریخ 1301 هجری قمری به شماره رایانه ای 043، واقف علی اکبر ابن ملک محمد ورنوسفادرانی از پل سنگی و طاخونه اسفریز و یا در سند موقوفه مساجد حجت الاسلام شهاب الدین و سید فروشان به تاریخ 1316 هجری قمری به شماره پرونده 9-ر630 از قنات سربند و یا در سند موقوفه مسجد بزرگ گاردر به تاریخ وقف 1252 هجری قمری از مواضع لورک و پشت وا و نرمکه و سرساروج علیا، تپه خاک و املاک شخصی عبدالصمد و کاظم و اسماعیل و نیز در اسناد موقوفه دیگر از باغ سلالت، صحرای تنده و ملک پایه برج در اندان، طاحونه مائیه یوزباشی و موضع بالاقفل، صحرای منده مشهور به القجه در اسفریز، باغ رضا علی کلا و موضع پای درخت علاء الدین در محله گاردر و .... یاد شده است.
در این صحراها اغلب گندم،حبوبات ، سبزی ، جو، پنبه، خربوزه ،هندوانه ، خیار،تنباکو و علوفه کشت می شده است.

منابع:
صرامی ، رسول ، سده در گذر زمان ، اصفهان: پویش اندیشه، ص 88
اداره اوقاف
گفتگو با محمدعلی پیمانی،قنبرعلی سعیدی

 

 

 

inner