مردم هر منطقه ای در هر دوره ای از تاریخ مشاغل خاصی داشته اند به شکلی که در مقطعی حرفه ای پیدا و رشد و پیشرفت میکرده و در دوره دیگری این شغل کمرنگ و کم رونق میشده و حتی منقرض میشده است، از طرفی بعضی شغلها مانند قصابی و نانوایی در همه مقاطع تاریخی وجود داشته اند ولی دچار تحولات میشده اند. اسناد آورده شده گوشه ای از فعالیت اصناف را در دهه های گذشته نشان میدهد.1
عناوین اسناد:
1- محصولات صادراتی سده در فهرست امتعه صادره اصفهان.
سال 1303 / کتاب الاصفهان.
2- تعیین نماینده اصناف از سوی کسبه سده.
سال ۱۳۱۱ / ۷ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
3- تعیین مامور جهت رسیدگی به عملکرد اصناف و قیمت اجناس در سده.
سال ۱۳۱۲ / ۱ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
4- پرداخت عوارض قپانداری و اصناف شهرداری سده و تاکید به رعایت مقررات شهرداری سده از سال ۱۳۱۰ش تا ۱۳۱۲.
سال ۱۳۱2 / ۱۰۰ص / آرشيو ملي ايران.
5- آگهی تشکیل شرکت نسبی اردیبهشت توسط حاج اسداله سدهی و محمد باقر صرافان چهارسوقی برای خرید و فروش خرازیجات در اصفهان.
12 مرداد 1312 / روزنامه اخگر شماره 865.
6- اخذ تعهد از اصناف سده درمورد سفید نمودن درب مغازههای خود.
سال ۱۳۱۳ / ۵ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
7- لزوم دریافت جواز برای اصناف مختلف از طرف اداره مالیات بر درآمد.
سال ۱۳۱۳ / 11 برگ / مرکز اسناد اصفهان.
8- شکایت صنف بزاز از دورهگردهای کلیمی در سده.
سال ۱۳۱۳ / 2 برگ / مرکز اسناد اصفهان.
9- صورت کارخانجات منطقه سده جهت تعیین عوارض.
سال ۱۳۱۳ / 12 برگ / مرکز اسناد اصفهان.
10- توزیع بلیط بخت آزمایی بین اصناف سده.
سال ۱۳۱۳ / 10 برگ / مرکز اسناد اصفهان.
11- ارسال صورت اصناف شهرضا، سده، اصفهان و نجف آباد، جهت اجرای قانون اوزان و مقیاسها.
سال / ۱۳۱۳-۱۳۱۲ / ۱۰ برگ / آرشيو ملي ايران.
12- رسیدگی به اختلافات صنف قصاب در سده.
سال ۱۳۱۳ / ۱۶ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
13- درخصوص عوارض اصناف و عواید بودجه بلدیه سده.
سال ۱۳۱۳ / ۶۸ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
14- اجازه افتتاح دکان خبازی در سده.
سال ۱۳۱4 / 2 برگ / مرکز اسناد اصفهان.
15- در مورد شناساندن مردم با اوزان و مقیاسها.
سال ۱۳۱4 / 3 برگ / مرکز اسناد اصفهان.
16- راجع به مالیات و عوارض اصناف و اجناس در سده و گزارشات مقایسه عایدات ماههای مختلف شهرداری.
سال ۱۳۱۴.۱۳۱۵ / ۱۱۴ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
17- گرفتن التزام از اهالی و اصناف سده جهت رعایت اصول بهداشتی٬ متحدالشکل نمودن البسه و ...
سال ۱۳۱5 / 11 برگ / مرکز اسناد اصفهان.
18- تصمیم به تاسیس شرکت تهیه خشکبار توسط اهالی سده.
دی 1315 / روزنامه اخگر شماره 1205.
19- صورت نرخ ارزاق و تعیین محل مناسب برای فروش آن از سوی شهرداری سده.
سال ۱۳۱5-1320 / 8 برگ / مرکز اسناد اصفهان.
20- اعتراض شیرهکشخانهدارهای سده به وضع عوارض.
سال ۱۳۱۵ / ۴ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
21- راجع به عوارض صنفی اصناف سده.
سال ۱۳۱۵ / ۱۶ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
22- اجرای دستورالعمل الغاء عوارض صنفی (لغو کردن) و یکسان نمودن عوارض شهرداری سده.
سال ۱۳۱۵ / ۱۲ برگ / آرشيو ملي ايران.
23- شکایت مردم از کارخانه صابونسازی و بسته شدن آن کارخانه.
سال ۱۳۱6 / 4 برگ / مرکز اسناد اصفهان.
24- رسیدگی به قیمت نان و گوشت و تهیه گندم در سده.
سال ۱۳۱6 / 27 برگ / مرکز اسناد اصفهان.
25- توافق قیمت گندم خردشده توسط آسیابانهای قصبه سده.
سال ۱۳۱6 / 1 برگ / مرکز اسناد اصفهان.
26- اعتراض کسبه سده و فروشان به عملکرد ممیز مالیاتی دارایی.
سال ۱۳۱۷ / ۱ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
27- صورت نرخ خوار و بار و اجناس.
آبان سال ۱۳۱۷ / مرکز اسناد اصفهان.
28- جلوگیری از عملیات ساخت کارخانه سريشم سازی در سده بدلیل مسائل بهداشتی.
سال ۱۳۱7 / 4 برگ / مرکز اسناد اصفهان.
29- ایجاد ایستگاه وصول عوارض کالاها در منطقه سده برای جلوگیری از قاچاق.
سال ۱۳۱7 / 2۵ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
30- صورت صنایع دستی سده.
سال ۱۳۱7 / 3 برگ / مرکز اسناد اصفهان.
31- دستور لزوم سواد آموزی رستههای مختلف سده و جلوگیری از دادن مجوز به افراد فاقد تعرفه سواد آموزی.
سال ۱۳۱۸ / ۱ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
32- دستور لزوم کسب مجوز و معاینه پزشکی برای اصناف سده.
سال / ۱۳۱۸ / ۱ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
33- درخصوص لزوم داشتن جواز کسب از سوی حلاجهای سده.
سال ۱۳۱۹ / ۲۲ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
34- اعتراض خرده فروشان سده به عملکرد کسبه مسئول فروش قند و شکر.
سال / ۱۳۱۹ / ۳ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
35- اعتراض خرده فروشان سده به عملکرد کسبه مسئول فروش قند و شکر.
سال ۱۳۱۹ / ۳ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
36- درخواست سهمیه قند از سوی سقط فروشان سده.
سال ۱۳۲۰ / ۳ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
37- اعتراض اهالی سده، نسبت به گرانی قیمت گوشت.
سال ۱۳20 / 2 برگ / آرشيو ملي ايران.
38- خودداری قصابان سده از پرداخت عوارض حمل گوشت.
سال 0۱۳۲ / ۹ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
39- معاینه اصناف سده توسط بهداری.
سال ۱۳۲۰ / ۲ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
40- اسامی و آمار نساجان منطقه سده.
سال ۱۳۲۰ / ۱۰ برگ / مرکز اسناد اصفهان
41- برگهای دفترچه جیرهبندی کالا متعلق به یک شهروند سدهی.
دهه 1320 / موزه اسناد شهرستان خمینیشهر.
42- ورود خواربار قاچاق، از طریق گریزگاهها به سده و درخواست ایجاد پاسگاهها وصول درآمد در مناطق مزبور.
سال ۱۳۲۱ -۱۳۲۰ / ۴۵ برگ / آرشیو ملي ايران.
43- تشویق اشخاص سده برای فرستادن گوسفند به اصفهان جهت تامین گوشت اهالی.
سال ۱۳21 / 2 برگ / مرکز اسناد اصفهان.
44- تعیین مجازات جهت تنبیه گوشت فروشان گرانفروش سده.
سال ۱۳۲۲ / ۲ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
45- شکایت از متصدی توزیع کوپن قند و شکر در خوزان سده.
سال ۱۳۲۲ / ۲ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
46- صورت کالاهای صادره از نجفآباد به سده.
سال ۱۳22 / 7 برگ / مرکز اسناد اصفهان
47- آگهی دستور به کلیه پیشهوران سده درمورد کسب پروانه شهرداری.
سال ۱۳۲۳ / ۱ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
48- تقاضای گوشت فروشان سده مبنی بر رسیدگی به قیمت گوشت.
سال ۱۳۲۴ / ۲ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
49- درمورد کشتار دام و جلوگیری از گرانفروشی و قاچاق گوشت در سده.
سال ۱۳24 / 26برگ / مرکز اسناد اصفهان.
50- تعهدات عطاران و دارو فروشان سده درمورد چگونگی فروش دارو.
سال ۱۳۲۴ / ۳ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
51- درخصوص اخذ عوارض مختلف از سوی شهرداری سده (عوارض وسایل نقلیه - اصناف و ...).
سال ۱۳۲۴ / ۳۷ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
52- اجرای قانون نظارت بر اوزان و مقیاسها توسط شهرداریها.
سال ۱۳26 / 2 برگ / مرکز اسناد اصفهان.
53- تهیه اوزان و مقیاسهای معمولی در شهرستانها توسط شهرداریها.
سال ۱۳26 / 1 برگ / مرکز اسناد اصفهان.
54- ملزم نمودن اصناف سده به کسب مجوز شهرداری - گرفتن التزام از صنف قصاب در رعایت بهداشت و کسب مجوز و رعایت اصول.
سال ۱۳۲۸ / ۱۲ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
55- آگهی لزوم کسب پروانه جهت اصناف سده.
سال ۱۳۲۹ / ۱ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
56- نمونهای از پروانه مجوز اصناف از سوی شهرداری سده.
سال ۱۳۲۹ / ۳ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
57- جلوگیری از گرانفروشی گوشت در برزان سده.
سال ۱۳31 / 4 برگ / مرکز اسناد اصفهان.
59- عدم پرداخت حقوق دولتی از طرف کوهکنهای آتشگاه به دولت و جلوگیری از مورد مذکور.
سال ۱۳31 / 1 برگ / مرکز اسناد اصفهان.
60- اعلام درآمدهای حاصله از عوارض اصناف٬ مسافرین٬ کشتارگاهها و ... در سده.
سال ۱۳۳۲.۱۳۳۳ / ۳۸ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
61- جلوگیری از دایر نگهداشتن کوره پزخانهها و دباغی در داخل شهر.
سال ۱۳36 / 1 برگ / مرکز اسناد اصفهان.
62- عوارض صنف مسگر در همایونشهر.
سال ۱۳42 / 21 برگ / مرکز اسناد اصفهان.
63- طبقه بندی اصناف در همایونشهر.
سال ۱۳4۳ / 26 برگ / مرکز اسناد اصفهان.
64- مشخصات کارگاههای سنگبری واقع در بخشداری همایونشهر اصفهان.
سال ۱۳5۳ / 186 برگ / آرشيو ملي ايران.
65- تشکیل شرکت تعاونی موزاییکسازان در همایونشهر.
سال ۱۳56 / 16 برگ / آرشيو ملي ايران
66- شکایت از قطع بیرویه درختان و ساخت بازار روز در همایون شهر.
سال ۱۳56. 1357 / 10 برگ / مرکز اسناد اصفهان.
........................
1-برای کسب اطلاعات جامع از کهن پیشهها و مشاغل سده به کتاب دیگر نویسنده راویان ماربین جلد دوم مراجعه شود.