کمک به نیازمندان سابقهای به درازای عمر انسان دارد. حس نوع دوستی در شرایط سخت مانند قحطی و جنگ و بلایا شدت بیشتری میگیرد و افراد برخوردار و نیز مدیران شهری را وادار به انجام اقداماتی از جمله تشکیل خیریهها میکند. اسناد دهه 1320 که مربوط به شرایط جنگی آن دوران است دلیل بر این ادعا میباشد. در این بخش اسنادی از پیشینه نیکوکاری در منطقه فهرست شده است.
عناوین اسناد:
1- تشکیل جمعیت نجات و حمایت از مستمندان در اصفهان در زمان قحطی موسوم به آدم خواری.
سال 1249 و 1250 / سفرنامه دکترویلز، ترجمه غلامحسین قراگوزلو، تهران، اقبال، 1368.
2- پرداخت 300 تومان اعانه به شیر و خورشید اصفهان توسط تجار سده.
اردیبهشت 1313 / روزنامه اخگر شماره 940.
3- درخواست افزایش بودجه بهداری‌های سده٬ شهرکرد ٬شهرضا٬ و نجف‌آباد به منظور معالجه بینوایان و مشمولین معلول نظام وظیفه.
سال ۱۳۲۰ / ۲برگ / مرکز اسناد اصفهان.
4- درخواست بودجه بیشتر از طرف اداره بهداری اصفهان برای خرید داروی بینوایان و کافی‌نبودن بودجه شهرداری‌های سده٬ شهرکرد٬ شهرضا و نجف‌آباد.
سال۱۳۲۰ / ۳ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
5- کمیسیون عطیه ملوکانه سده در مورد کمک به بینوایان.
سال ۱۳۲۰ / ۱۰ برگ، مرکز اسناد اصفهان.
6- تلگراف از استانداری اصفهان در خصوص توقف جشن تولد ۴ آبان ۱۳۲۱ به نفع اطعام بینوایان و نیازمندان به انضمام لیست برنامه ورزشکاران اصفهان.
سال ۱۳۲۱ / ۴ برگ / آرشيو ملي ايران / شناسه سند: ۳۱۰/۲۲۹۴۵.
7- مکاتبات صورت گرفته بین رییس اداره دارایی و استانداری اصفهان برای پرداخت اعانه از سوی شرکت‌ها به بینوایان در استان اصفهان.
سال ۱۳۲۱ / ۳ برگ / آرشيو ملي ايران.
8- تشکیل انجمن ه‍ای خیریه جهت م‍س‍اع‍دت ب‍ا بینوایان اصفهان.
سال ۱۳۲۱ / ۱۴۴ ص / آرشيو ملي ايران.
9- درخواست پرداخت وجوه خيريه جمعی از بينوايان -اصفهان-وضعيت اقتصادی تبعيديان بلوچ.
سال ۱۳۲۱ / ۶۴ ص / آرشيو ملي ايران.
10- درخواست قند و شکر جهت بلوچ‌ها٬ اکراد گلباغی٬ بینوایان مقیم اصفهان.
سال ۱۳۲۱ / ۴۴ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
11- ج‍ی‍ره‌ب‍ن‍دی شکر و اختصاص س‍ه‍م‍ی‍ه قند و شکر برای بینوایان نوانخانه.
سال ۱۳۲۱ / ۳ برگ / آرشيو ملي ايران.
12- خريد برنج جهت توزيع بين بينوايان و مستمندان اصفهان.
سال ۱۳۲۱ / ۴برگ / مرکز اسناد اصفهان.
13- عریضه اتحادیه پیشه‌وران اصفهان در خصوص تسریع در روند تصویب اختصاص اعتبار جهت کمک به بینوایان.
سال ۱۳۲۴ / ۲ برگ / آرشيو ملي ايران.
14- درخواست دارو جهت بینوایان سده توسط شهرداری.
سال ۱۳۲۴ / ۳ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
15- راه اندازی دستگاه بافندگی در مسجد زاغآباد برای اشتغال به کار بینوایان.
سال 1326 / کتاب سرزمین مهر.
16- اخذ عوارض از قند و شکر در ناحیه اصفهان٬ نجف‌آباد٬ سده و شهرضا جهت نگهداری بینوایان.
سال ۱۳۲۹ / ۱ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
17- اعلام دریافت عوارض از صادرات قند و شکر در استان اصفهان برای نگاهداری بینوایان.
سال ۱۳۲۹ / ۱ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
18- مکاتباتی جهت رسیدگی به وضع بینوایان شهر در فصل زمستان و تشکیل کمیسیون برای اصلاح کار بیکاران و بینوایان اصفهان.
سال ۱۳۲۹ / ۴برگ / مرکز اسناد اصفهان.
19- اخذ عوارض از قند و شکر در ناحیه اصفهان٬ نجف‌آباد٬ سده و شهرضا جهت نگهداری بینوایان.
سال ۱۳۲۹ / ۱ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
20- اعلام دریافت عوارض از صادرات قند و شکر در استان اصفهان برای نگاهداری بینوایان.
سال ۱۳۲۹/ ۱ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
21- عدم امکان ایجاد نوانخانه در سده و اعزام بینوایان به اصفهان.
سال۱۳۳۰ / ۱ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
22- تخصیص عوارض قند و شکر جهت کمک به بینوایان و اجرای این امر در سده.
سال۱۳۳۰ و ۱۳۳۱ / ۲۶ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
23- پرونده‌های کمیسیون رسیدگی به بینوایان سده.
سال ۱۳۳۶-۱۳۳۱ / ۸۶ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
24- توزیع زغال بین مستمندان محل نو فروشان سده.
سال ۱۳۳۷ / ۱ برگ / مرکز اسناد اصفهان.
25- راه اندازی انجمن خیریه حضرت حجت(عج).
سال 1352 / رخدادهای ماربین جلد اول.
26- راه اندازی انجمن خیریه ولیعصر(عج) همایونشهر.
سال 1354 / رخدادهای ماربین جلد اول.
..................
1- نوانخانه (به انگلیسی: Soup kitchen)، جایی است که در آن به گرسنگان غذای ارزان یا رایگان داده می‌شود. اغلب آنها در محله‌های کم‌درآمد قرار دارند و افرادی از سازمان‌های داوطلبانه و یا گروه‌های اجتماعی در آنجا کار می‌کنند.
منبع: کتاب زبان اسناد، محمدعلی شاهین، گروه 42